Đốt hương, nhang, nụ có gây gây hại đến sức khỏe không ? Và giải thích kết quả phân tích khói nhang Hoa Minh

I. LỜI NÓI ĐẦU:

Việc mỗi cá nhân chủ động sử dụng những sản phẩm tổng hợp có nguồn gốc tự nhiên hay nhân tạo có khả năng sinh khói, tạo mùi (Ví dụ: Tinh dầu, nến thơm, nhang đuổi muỗi, ...) và tiếp xúc, trải nghiệp sản phẩm thông qua đường hô hấp là vấn đề quan trọng đối với sức khỏe của con người mà bất kỳ thương hiệu, tổ chức, đơn vị sản xuất nào cũng cần có trách nhiệm cung cấp đầy đủ thông tin về sản phẩm đến người tiêu dùng.

Nếu bạn là một người mới bắt đầu hành trình sử dụng hương/nhang/nụ từ trầm hương và cũng có những băn khoăn đến sức khỏe. Qua bài viết này, Hoa Minh mong muốn có thể cung cấp đến bạn đầy đủ những thông tin giải đáp, góc nhìn về việc sử dụng trầm hương nói riêng hay các sản phẩm sinh khói, tạo mùi nói chung trong cuộc sống. Và vì sao Hoa Minh xứng đáng được đóng góp sản phẩm chất lượng hiện diện trong ngôi nhà của bạn.

Sau khi Hoa Minh đã dành rất nhiều thời gian đọc các tài liệu, tìm hiểu các nghiên cứu, thảo luận về chủ đề này, Hoa Minh hoàn toàn có thể đưa ra những kết luận tổng quát một cách có cơ sở vững chắc như sau:

■  Đến nay chưa có tiêu chuẩn, quy chuẩn quy định tiêu chí rõ ràng, cụ thể nào dành riêng cho các sản phẩm hương/nhang/nụ trầm hương nói riêng hay các sản phẩm tổng hợp sinh khói, tạo mùi nói chung. Cũng như chưa có bất kỳ nghiên cứu quy mô lớn nào đã chứng minh một cách rõ ràng rằng việc sử dụng các sản phẩm này vừa phải tại nhà tạo ra mức độ chất hóa học đủ để ảnh hưởng đáng kể đến nguy cơ sức khỏe của một người.

■  Việc sử dụng sản phẩm tổng hợp có khả năng sinh khói, tạo mùi nói riêng như Tinh dầu, Nến thơm, Nhang đuổi muỗi, Nhang thờ cúng, Nụ trầm hương,... dẫn đến gây hại, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe chỉ khi: Sử dụng không đúng cách & Sử dụng sản phẩm có chất lượng kém (gia tăng tỷ lệ pha trộn chất hóa học nhân tạo để thay thế các thành phần tự nhiên).

■  Khi bạn quyết định đốt hương, bạn nên cân nhắc những rủi ro tiềm năng so với những lợi ích có thể đạt được. Nhiều thành phần trong hương như gỗ trầm là một trong những thành phần phổ biến nhất - đã được chứng minh khoa học giúp thư giãn, cải thiện tâm trạng và hỗ trợ điều trị một số bệnh, mang lại hương thơm dễ chịu cho ngôi nhà, cũng như có tác dụng chống lại côn trùng, bên cạnh đó cũng không phủ nhận cả những giá trị về tinh thần, tâm linh Á Đông đặc trưng thường được nhắc đến. Tuy nhiên nếu bạn đang xem xét các phương pháp khác thay thế cho các mục đích này (ví dụ như bình xịt thơm phòng, que khuếch tán tinh dầu, nến thơm, hay các sản phẩm khác), hãy xem xét kỹ càng thành phần của chúng và các tác động của những thành phần này có thể gây hại. Bản thân Hoa Minh thì đang sử dụng trầm hương tự nhiên chất lượng cao một cách đều đặn và đó là định hướng mà Hoa Minh khuyến khích dành cho bạn.

■  Trầm hương của Hoa Minh là sản phẩm có nguồn gốc hoàn toàn từ tự nhiên chất lượng cao, có tác động hữu ích khi được sử dụng một cách vừa phải và đúng cách.

Và từ sau Lời Mở Đầu này, Hoa Minh sẽ đi vào chi tiết về cách Hoa Minh đưa ra những kết luận trên. Trước khi đi vào các phần nội dung chi tiết với khá nhiều dữ liệu, Hoa Minh cung cấp đến bạn các thông tin sau đây để giúp bạn kết nối các nội dung ở phần chi tiết lại với nhau một cách dễ dàng:

1. Các sản phẩm tổng hợp hay bất kỳ một vật chất hữu cơ nào khi đốt cháy trong không khí (kết hợp cùng Oxi, Nitơ) cũng đều tạo thành 2 nhóm chất hóa học bao gồm: Hữu cơ & Vô cơ. Đây là những phản ứng hóa học hoàn toàn tự nhiên khi được đốt cháy.

2. Đặc thù, nhóm chất hữu cơ thường có đặc tính dễ bay hơi một cách tự nhiên khi tiếp xúc với áp suất khí quyển tại nhiệt độ thường, có chứa carbon trong công thức phân tử của nó, nhiều loại chất này có thể kết hợp với nhau hoặc nối kết với các phân tử khác trong không khí tạo thành các hợp chất mới. Phụ thuộc vào các loại chất hữu cơ có trong sản phẩm cụ thể là gì, nồng hộ chất ra sao, khi bay hơi sẽ tạo ra cảm nhận mùi đặc trưng như: Mùi thơm nước xả vải, mùi nhang đuổi muỗi, mùi nước rửa móng tay, mùi xăng, mùi hắc của khói thải xe, mùi khói thải nhà máy, khói thải cháy rừng, ...

3. Các chỉ số báo cáo, kết quả phân tích sản phẩm Nhang/Nụ trầm hương của Hoa Minh được thực hiện bởi Mekong Laboratory Centre (NHONHO) đánh giá theo quy chuẩn QCVN 19:2009/BTNMT (sẽ đề cập lại tại nội dung chi tiết). Mekong Laboratory Centre, một tổ chức hàng đầu về KH&CN được nhiều Bộ - Ngành NN và tổ chức quốc tế chỉ định chứng nhận các tiêu chuẩn Global GAP, hữu cơ, ISO, HACCP, OCOP,...

 

II. TIÊU CHUẨN ĐÁNH GIÁ KHÓI NHANG TẠI VIỆT NAM

Điều cần nhấn mạnh đầu tiên đó là tại Việt Nam chưa có một tiêu chuẩn hoặc quy chuẩn chứng nhận cụ thể nhằm đánh giá chất lượng khói từ nhang/nụ trầm hương. Kể cả ở nhiều quốc gia tiến bộ trên thế giới cũng chưa có những nghiên cứu quy định cụ thể cho sản phẩm này.

Tuy nhiên, dù chưa có bộ tiêu chuẩn cụ thể dành riêng cho khói trầm hương, hiện nay Việt Nam vẫn đang duy trì 2 tiêu chuẩn cơ sở chung để kiểm soát chất vô cơ & hữu cơ trong không khí và trong hầu hết các trường hợp gồm:

■  Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải công nghiệp đối với Bụi và các chất Vô cơ do Bộ Tài Nguyên Môi Trường ban hành - QCVN 19:2009/BTNMT.

■  Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải công nghiệp đối với bụi và các chất Hữu cơ do Bộ Tài Nguyên Môi Trường ban hành - QCVN 20:2009/BTNMT (thay thế cho TCVN 5940:2005 và TCVN 6994:2001). 

Mỗi bộ quy chuẩn và tiêu chuẩn đều quy định nồng độ tối đa cho phép của các chất vô cơ & hữu cơ trong khí thải công nghiệp (được tạo ra bởi các cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh, dịch vụ và các hoạt động công nghiệp) phát thải vào môi trường. Hay nói cách khác, đây là ngưỡng cho phép tối đa/ ngưỡng chịu đựng của môi trường khi đón nhận lượng chất thải vào nó theo Quy chuẩn được ban hành.

Vậy tại sao xét nghiệm khói nhang lại lấy quy chuẩn của khí thải công nghiệp? Theo trích dẫn từ Tạp Chí Môi Trường - đơn vị trực thuộc Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường, với chức năng chính là công bố kết quả nghiên cứu khoa học; thông tin, tuyên truyền về tài nguyên, môi trường: “Tại Việt Nam, khi thời điểm điều kiện khí hậu thuận lợi, việc thông gió tự nhiên của các tòa nhà thường dễ dàng do thói quen mở cửa của người Việt, do đó Chất Lượng Không Khí trong nhà tương tự như không khí ngoài nhà. Tuy nhiên, trong điều kiện đóng kín cửa vào mùa đông, hay sương mù, hoặc khi đóng kín cửa bật điều hòa không khí làm mát vào mùa hè, tình trạng Ô Nhiễm Không Khí trong nhà chủ yếu phụ thuộc vào nguồn thải Ô Nhiễm Không Khí ở trong nhà.”

Trích dẫn trên lý giải cho việc Mekong Laboratory Centre sử dụng QCVN 19:2009/BTNMT làm quy chuẩn tối đa so sánh đối chiếu với kết quả kiểm định hàm lượng chất vô cơ có trong khói nhang. Riêng đối với hợp chất hữu cơ, bản kết quả chỉ ghi nhận định danh tên của các chất hữu cơ được phát hiện mà không bao gồm nồng độ cụ thể.

Nguyên nhân vì sao các nhóm nhất hữu cơ chỉ báo cáo kết quả ở mức phát hiện và định danh tên thay vì định lượng nồng độ cụ thể tương tự chất vô cơ. Mekong Lab cho biết trước năm 2019, hầu hết các viện kiểm định đều sử dụng TCVN 6994:2001 để làm cơ sở đánh giá nồng độ chất hữu cơ và tiêu chuẩn này hiện tại đã hết hiệu lực, cũng như được thay thế 2 lần bởi TCVN 5940:2005 và mới nhất là QCVN 20:2009/BTNMT. Tuy nhiên hiện nay QCVN 20:2009/BTNMT vẫn chưa được các Bộ ngành chỉ định kiểm soát nồng độ chất hữu cơ bay hơi đối với các sản phẩm nhang/nụ nên Mekong Lab cũng như các đơn vị kiểm định uy tín khác trên thị trường đều chỉ dừng ở việc định danh tên các chất hữu cơ có trong khói nhang chứ chưa thực hiện nghiệp vụ xác định nồng độ cụ thể của các chất trên cho đến khi hoàn tất nghiên cứu, phát triển & công bố bộ tiêu chuẩn phù hợp hơn, nhằm tránh trường hợp các bên sử dụng kết quả định lượng này để so sánh với quy chuẩn kiểm soát chất hữu cơ của các ngành sản xuất công nghiệp khác. 

 

III. GIẢI THÍCH & ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ XÉT NGHIỆM KHÓI NHANG HOA MINH

Sau đây là kết quả chi tiết kiểm định & phân tích thành phần khói trong sản phẩm Nhang/Nụ trầm hương tại Hoa Minh

Thành phần chất vô cơ được phát hiện trong khói nhang

Kết quả về hàm lượng hợp chất vô cơ có trong khói nhang/nụ Hoa Minh đều rất nhỏ, thấp hơn nhiều mức quy chuẩn QCVN 19:2009/BTNMT từ 96 lần đến hơn 1,800 lần và gần như là không đáng kể. Trong đó, nhóm chất “Flo, HF hoặc các hợp chất vô cơ của Flo, tính theo HF” ghi nhận kết quả ND (Not Detected - Không phát hiện).

Thành phần chất hữu cơ được phát hiện trong khói nhang

Như đã đề cập tại Mục II, với hợp chất hữu cơ, hiện nay các đơn vị kiểm định đều chỉ dừng ở việc định danh các chất hữu cơ có trong khói nhang chứ chưa thực hiện nghiệp vụ xác định nồng độ của các chất trên do bộ tiêu chuẩn QCVN 20:2009/BTNMT hiện chỉ đang có giá trị tham khảo.

Tuy nhiên, nếu xem xét cụ thể QCVN 20:2009/BTNMT và cả TCVN 6994:2001 để tham khảo danh sách các chất nằm trong danh mục phải được kiểm soát nồng độ khi phát thải ra môi trường. Theo đó, trong các chất hữu cơ được phát hiện trong khói nhang của Hoa Minh chỉ có 5 chất nằm trong danh mục cần kiểm soát của QCVN 20:2009/BTNMT và TCVN 6994:2001, trong đó có 3 chất nằm trong danh mục “không quy định” về nồng độ đối với Công nghệ cấp A & B (theo TCVN 6994:2001). Hy vọng trong tương lai gần, Mekong Lab và các đơn vị kiểm định có thể sớm cập nhật việc đo lường nồng độ hợp chất hữu cơ để Hoa Minh có cơ sở vững chắc hơn khẳng định sự an toàn của sản phẩm với người tiêu dùng.

Các kiểm định khác được thực hiện bởi Hoa Minh

Bên cạnh việc xét nghiệm định lượng bởi các viện kiểm định uy tín, Hoa Minh đã cho trải nghiệm lý tính sản phẩm ở nhiều người có vấn đề về hô hấp, cụ thể là những người bị xoang mũi ở nhiều cấp độ, trải nghiệm sản phẩm. Kết quả nhận được đáng vui mừng và tự hào là chưa có trường hợp nào phản hồi bị dị ứng, kích ứng gây ra cảm giác khó chịu, nhức đầu, sổ mũi,... hoặc các triệu chứng mẫn cảm với các sản phẩm tại Hoa Minh.

 

IV. ĐỐT HƯƠNG/NHANG/NỤ NHIỀU CÓ HẠI CHO SỨC KHỎE KHÔNG?

Hiện nay chưa có bằng chứng kết luận rõ ràng hay khẳng định cho thấy việc đốt hương nhang ở mức độ trung bình trong gia đình có hại cho sức khỏe đến từ các đơn vị, tổ chức y tế uy tín tại Việt Nam và cả trên thế giới.

Tuy nhiên, Hoa Minh vẫn cho rằng có lý thuyết hợp lý rằng việc đốt hương nhang hay bất kỳ sản phẩm sinh khói nào cũng sẽ phát thải các chất hữu cơ gây hại tiềm năng và sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe nếu tiếp xúc (ngửi, hít) chúng trong thời gian dài liên tục với hàm lượng đủ lớn. Hoa Minh không khuyến nghị bạn sử dụng hương nhang theo cách này và khuyến nghị bạn cần đảm bảo thông gió tốt khi đốt hương nhang, cũng như lựa chọn loại hương tạo độ khói phù hợp với kích thước không gian và nhu cầu sử dụng.

Ngoài ra, còn một vấn đề nghiêm trọng hơn là khi bạn đang vô tình sử dụng những sản phẩm hương/nhang hoặc sản phẩm tạo hương khác có nguồn gốc không rõ ràng, với chất lượng thành phần kém khi được gia tăng tỷ lệ chất hóa học nhân tạo không được phép để thay thế các thành phần tự nhiên mặc định, nhằm giảm giá thành để tăng khả năng cạnh tranh (không lành mạnh) trên thị trường gần đây. Đặc biệt đối với loại nhang có chứa hóa chất như loại nhang để lại tàn trắng như tuyết sẽ có thành phần bột đá vôi và mùn cưa, loại nhang dùng keo công nghiệp để kết dính thay cho rễ cây bời lời vì giá keo công nghiệp rẻ hơn rất nhiều, loại nhang dùng phụ gia H3PO4 để đậu tàn tạo nên những tàn nhang cong bắt mắt,... Các sản phẩm này khi đốt đều sẽ sinh ra các chất hữu cơ độc hại như Benzen, Formalfehyde, Nitrosamines,... với nồng độ cao thường dễ gây cay mắt, nhức đầu, khó thở, về lâu dài sẽ gây ra nhiều bệnh khó lường cho người sử dụng. Thật không may là các loại nhang này đang bán và sử dụng khá phổ biến ở trong nhà, và tại các đền chùa được sử dụng với số lượng lớn.

 

V. SỬ DỤNG HƯƠNG/NHANG/NỤ MỘT CÁCH CÓ HIỂU BIẾT

Mặc dù Hoa Minh là người ủng hộ, khuyến khích bạn việc sử dụng hương/nhang/nụ như là liệu pháp mang đến sự thư giãn, cải thiện tâm trạng, mang lại hương thơm dễ chịu cho ngôi nhà và là sản phẩm lý tưởng đồng hành cùng bạn trên con đường xây dựng lối sống tỉnh thức. Kể cả khi Hoa Minh chỉ sử dụng các thành phần từ tự nhiên trong từng sản phẩm để đảm bảo an toàn cho sức khỏe cho người tiêu dùng, Hoa Minh cũng khuyến nghị bạn nên sử dụng một cách vừa phải và có ý thức:

1. Không ngồi quá gần khói nhang dù rằng sản phẩm khá an toàn với không gian kín như máy lạnh và không làm cay mắt.

2. Nên sử dụng nhang/ nụ trong không gian mở, có không khí lưu thông. Hương thơm trầm đạt chuẩn nhất vẫn là khi ở trong không gian mở, thông thoáng.

3. Với mỗi kích thước, đặc tính của không gian nên sử dụng những loại trầm có kích thước và đặc điểm phù hợp:

- Trầm Nụ phù hợp cho không gian rộng lớn như phòng khách, hay nhu cầu xông thơm nhà, văn phòng, khai trương.
- Que Trầm Không Tăm phù hợp cho không gian nhỏ như bàn làm việc, phòng ngủ, hay nhu cầu đọc sách, thưởng trà.
- Nhang Trầm dành cho không gian thờ cúng, hay nhu cầu dâng hương tổ tiên, đất trời.

4. Chỉ nên sử dụng loại nhang/nụ chất lượng cao và có thành phần hoàn toàn từ tự nhiên

5. Đối với những người có vấn đề về đường hô hấp, bất kỳ nỗ lực sử dụng nhang nào cũng nên được thực hiện ở một khu vực rộng rãi, thông thoáng. Nên đặt hương cách mặt một khoảng vừa phải. Trước tiên hãy thử trong thời gian ngắn (bắt đầu với vài phút), và nếu có bất kỳ khó chịu nào, trong trường hợp này nên dừng xông hương ngay lập tức, hãy hít thở không khí bên ngoài và sử dụng thuốc hô hấp hoặc tham khảo tư vấn y tế từ bác sĩ nếu cần thiết.

6. Hơn nữa, hãy cẩn thận để không gây cháy nổ

Sau cùng là hãy tận hưởng không gian của riêng bạn với sản phẩm hương/nhang/nụ chất lượng từ Hoa Minh.

 

© Bản quyền bài viết được thực hiện bởi Hoa Minh, vui lòng không sao chép dưới mọi hình thức.
Đối với trường hợp chia sẻ bài viết, xin vui lòng thể hiện rõ link bài viết tại website Hoa Minh.

Bài viết có sử dụng các nguồn tham khảo:

- Thông tư ban hành quy chuẩn quốc gia về môi trường: https://vbpl.vn/botainguyen/Pages/vbpq-toanvan.aspx?ItemID=125608; https://vanban.chinhphu.vn/default.aspx?pageid=27160&docid=91930

- Tình trạng hiệu lực TCVN 6994:2001 https://tieuchuan.vsqi.gov.vn/tieuchuan/view?sohieu=TCVN+6994%3A2001

- Tình trạng hiệu lực TCVN 5940:2005 https://tieuchuan.vsqi.gov.vn/tieuchuan/view?sohieu=TCVN+5940%3A2005

- Tiêu chuẩn TCVN 6994:2001 http://thongtinkhcn.vinhlong.gov.vn:81/tieuchuantv/MOITRUONG/TCVN_6994_01.pdf

- Tiêu chuẩn TCVN 5940:2005 http://thongtinkhcn.vinhlong.gov.vn:81/tieuchuantv/MOITRUONG/tcvn_5940_05.pdf

- Quy chuẩn Quốc gia QCVN 20:2009 https://drive.google.com/file/d/1PjxDCaFCTq3af4my3U0Rxs5jI2g17jIq/view?usp=sharing 

- Nghiên cứu kinh nghiệm đánh giá sự an toàn môi trường không khí trong không gian kín http://tapchimoitruong.vn/nghien-cuu-23/kinh-nghiem-danh-gia-su-an-toan-moi-truong-khong-khi-trong-khong-gian-kin-dua-tren-ket-qua-do-dac-nong-do-cac-chat-huu-co-bay-hoi-tai-cong-hoa-lien-bang-duc-26252